سادیسم: علل، علائم، انواع و روش‌های درمان
سادیسم یا دگرآزاری یکی از اختلالات پیچیده و تأثیرگذار بر زندگی اجتماعی و روانی فرد است. این اختلال که با تمایل به آزار و اذیت دیگران همراه است، می‌تواند به صورت جسمی، روانی و حتی جنسی ظاهر شود. مبتلایان به سادیسم معمولاً با رفتارهای خشونت‌آمیز و ظالمانه به دنبال لذت‌جویی از تحقیر و آسیب رساندن به دیگران هستند. در این مقاله، به بررسی سادیسم، علل بروز آن، علائم، انواع و روش‌های درمان این اختلال خواهیم پرداخت.
سادیسم چیست؟
سادیسم (Sadism) به عنوان اختلالی روانی شناخته می‌شود که در آن فرد از آزار رساندن به دیگران لذت می‌برد. این لذت می‌تواند از طریق تحقیر، تمسخر یا آسیب جسمی و روانی به دیگران به دست آید. افراد مبتلا به سادیسم اغلب رفتارهای تهاجمی و ظالمانه از خود نشان می‌دهند و هیچ احساس همدلی یا نگرانی نسبت به دیگران ندارند. این افراد معمولاً با ایجاد ترس، تهدید و باج‌گیری عاطفی دیگران را تحت کنترل قرار می‌دهند و از این طریق احساس قدرت و رضایت می‌کنند.
رفتار سادیسمی یعنی چه؟
رفتار سادیسمی در گذشته به عنوان یک اختلال روانی شناخته می‌شد، اما امروزه بر اساس معیارهای جدید روان‌پزشکی، به عنوان اختلال شخصیت دسته‌بندی می‌شود. فرد مبتلا به اختلال شخصیت سادیستیک به دلیل نبود همدلی و تمایل به سوءاستفاده از دیگران، رفتارهای بی‌رحمانه، تهاجمی و تحقیرآمیز از خود نشان می‌دهد. این رفتارها ممکن است به شکل کنترل‌گری شدید، آزار جسمی یا روانی و در برخی موارد حتی به خشونت جنسی منجر شود.
علل بروز سادیسم
تاکنون علت دقیق بروز سادیسم به طور کامل مشخص نشده است، اما محققان و روانشناسان نظریات مختلفی در این زمینه ارائه داده‌اند. یکی از مهم‌ترین نظریات این است که سادیسم نتیجه تجربیات آسیب‌زا در دوران کودکی است. کودکان که در دوران رشد با تجربه‌های منفی مانند خشونت، سوءاستفاده جنسی یا تحقیر مداوم مواجه شده‌اند، ممکن است در بزرگسالی تمایل به دگرآزاری پیدا کنند. از سوی دیگر، برخی از روانشناسان معتقدند که عوامل ژنتیکی و هورمونی نیز می‌توانند نقش مؤثری در بروز این اختلال ایفا کنند.
علائم سادیسم
علائم سادیسم ممکن است به شکل‌های مختلفی بروز پیدا کنند. برخی از مهم‌ترین این علائم شامل موارد زیر است:
- لذت از آزار دیگران: فرد سادیسمی از تحقیر و آسیب رساندن به دیگران، به ویژه در موقعیت‌های اجتماعی لذت می‌برد.
- تحقیر در موقعیت‌های اجتماعی: این افراد از اینکه دیگران را در مقابل جمع تمسخر کنند یا تحقیر نمایند، احساس قدرت و برتری می‌کنند.
- برانگیختگی جنسی از آزار: در برخی موارد، افراد مبتلا به سادیسم از تماشای آزار و اذیت دیگران تحریک جنسی می‌شوند.
- تمایل به کنترل: این افراد به شدت علاقه دارند تا با کنترل کردن دیگران، قدرت خود را به نمایش بگذارند.
- خشونت و پرخاشگری: افراد سادیسمی به‌ویژه در شرایط عصبانیت، تمایل دارند تا دیگران را از لحاظ جسمی یا روانی آزار دهند.
انواع سادیسم
سادیسم به چندین نوع تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:
- سادیسم انفجاری: افرادی که به این نوع سادیسم مبتلا هستند، ناگهان و بدون هشدار قبلی دچار خشونت می‌شوند. آن‌ها اغلب پس از احساس تحقیر و ناامیدی، کنترل خود را از دست می‌دهند و به اطرافیان حمله می‌کنند. این نوع سادیسم معمولاً به شکل حملات خشونت‌آمیز غیرقابل پیش‌بینی ظاهر می‌شود.
- سادیسم ستمگرانه: این نوع سادیسم به عنوان یکی از شدیدترین و خطرناک‌ترین انواع این اختلال شناخته می‌شود. افراد مبتلا به سادیسم ستمگرانه، به طور مداوم به دنبال ایجاد ترس و وحشت در دیگران هستند و از انجام کارهای وحشیانه و بی‌رحمانه لذت می‌برند.
- سادیسم اجباری: این نوع سادیسم بیشتر در افراد دارای موقعیت‌های قدرت مانند گروهبان‌های نظامی، زندانبان‌ها یا روسای مراکز دیده می‌شود. آن‌ها از قدرت خود برای کنترل دیگران استفاده می‌کنند و این رفتار به مرور زمان به یک عادت تبدیل می‌شود.
- سادیسم بزدلانه: این نوع سادیسم بیشتر در افراد ضعیف و خجالتی دیده می‌شود که در برابر افرادی که از آن‌ها ضعیف‌تر هستند، رفتارهای سادیسمی از خود نشان می‌دهند.
سادیسم عشقی چیست؟
سادیسم عشقی نوعی ترکیب از سادیسم انفجاری و ستمگرانه است. در این نوع سادیسم، فرد با شخصی که به او علاقه دارد، رفتار خشونت‌آمیز می‌کند. این رفتار ممکن است به شکل‌هایی مانند اسیدپاشی یا آزار جسمی شدید بروز پیدا کند. افراد مبتلا به سادیسم عشقی اغلب پس از آسیب رساندن به شریک زندگی‌شان احساس لذت می‌کنند زیرا معتقدند که با این کار می‌توانند او را برای همیشه از دیگران دور کنند.
تفاوت سادیسم در زنان و مردان
سادیسم معمولاً در مردان با رفتارهای جنسی پرخاشگرانه و سلطه‌جویانه بیشتر دیده می‌شود. برخی از روانکاوان معتقدند که زنان نیز می‌توانند به رفتارهای سادیستی مبتلا شوند اما این تمایلات در زنان کمتر آشکار است. از سوی دیگر، زنان ممکن است تمایلات مازوخیسم بیشتری از خود نشان دهند، اما در مواقعی که امنیت آن‌ها به خطر بیافتد، می‌توانند به رفتارهای سادیستی شدید نیز دست بزنند.
سادیسم در کودکان
سادیسم تنها به بزرگسالان محدود نمی‌شود و کودکان نیز می‌توانند به این اختلال مبتلا شوند. معمولاً کودکانی که در معرض خشونت، سوءاستفاده یا تجربه‌های منفی دیگر قرار می‌گیرند، در بزرگسالی تمایل به رفتارهای سادیستی پیدا می‌کنند. این نوع رفتارها معمولاً در قالب پرخاشگری نسبت به هم‌سن‌وسالان یا حیوانات بروز پیدا می‌کند.
روش برخورد با سادیسم
رفتار با افراد مبتلا به سادیسم نیازمند دقت و آگاهی است. بهتر است از رویکردهای زیر استفاده کنید:
- حفظ آرامش: اولین قدم در برخورد با افراد سادیسمی، حفظ آرامش و خونسردی است.
- ایجاد مرزهای مشخص: افراد سادیسمی معمولاً تمایل به کنترل دیگران دارند. برای مقابله با این رفتارها، باید مرزهای مشخص و قاطع ایجاد کنید.
- مشاوره و درمان حرفه‌ای: برای کنترل رفتارهای سادیسمی و بهبود روابط با افراد مبتلا به این اختلال، مشاوره با یک روانشناس یا روانپزشک متخصص توصیه می‌شود.
آیا سادیسم قابل درمان است؟
درمان سادیسم نیاز به رویکردهای روان‌درمانی متعددی دارد. مشاوره با روان‌پزشکان، شرکت در جلسات روان‌درمانی و استفاده از داروهای مناسب برای کنترل رفتارهای پرخاشگرانه از جمله راهکارهای موجود برای درمان این اختلال است.
در نهایت، درک و پذیرش اینکه سادیسم یک اختلال روانی است و افراد مبتلا نیاز به کمک و درمان دارند، اولین قدم در مواجهه با این چالش روانی است.
دیدگاهتان را بنویسید